Verdubbeling aantal burn-outs tijdens coronacrisis

Kim Lucassen – 22 november 2021

Verdubbeling aantal burn-outs tijdens coronacrisis

Uit onderzoek van CNV in de eerste helft van 2021, blijkt dat 36% van de werkenden in Nederland kampt met steeds meer werkstress naarmate de corona crisis langer duurt. 42% doet het werk met minder plezier en ruim 1 op de 5 zit zelfs zit tegen een burn-out aan. Dit is bijna een verdubbeling ten op zichte van oktober 2020, toen CNV een soortgelijk onderzoek deed. Daarbij geeft 60% aan dat de werkdruk in de tweede helft van dit jaar alleen maar toegenomen is.

Al kent iedereen denk ik in zijn omgeving wel iemand of meerdere personen die kampen met een burn-out of met burn-out achtige klachten, toch schrik ik van deze cijfers. Wie had 2 jaar geleden kunnen bedenken dat een pandemie er voor zou zorgen dat bij miljoenen mensen de emmer dreigt over te lopen. En niet alleen bij zorgpersoneel, maar over alle sectoren heen neemt het aantal mensen met werkstress toe, zowel in de publieke als de private sector.

Wat is nou eigenlijk een burn-out?

Een burn-out heeft enkele kenmerken die lijken op een depressie, maar een burn-out is het gevolg van een langdurige overbelasting. Het belangrijkste verschil is dat een burn-out vooral gaat over een tekort aan energie. Je voelt je niet in staat nog iets te doen en zeker niet als dit werk gerelateerd is. Je kan echter wel nog genieten van dingen buiten de werksfeer. Een depressie is een stemmingsstoornis: niets is nog positief of de moeite waard, niets kan nog je interesse wekken.

Hoe herken je een burn-out?

Mensen met burn-out klachten zeggen zich vaak erg gespannen en onrustig te voelen. Je ziet als een berg op tegen werk en andere verplichtingen en hebt het gevoel dat je continu in een te hoge versnelling staat. Het gevoel dat je nog zoveel moet, maar er niets uit je handen komt, levert huilbuien en depressieve gevoelens op.

Meest voorkomende symptomen van een burn-out zijn:

• Maagpijn
• Spierpijn
• Nekpijn
• Misselijk
• Hartkloppingen
• Duizelig
• Benauwd (hyperventileren)
• Hoge bloeddruk
• Pijn op de borst

Wat kun je zelf doen om een burn-out te voorkomen?

Zorg dat je jezelf niet voorbij blijft lopen, want dan hou je de stress in stand. Een burn-out voorkomen vraagt om anders denken, werken en leven. Je kunt zelf het nodige doen om een burn-out te voorkomen. Lees hieronder 10 tips om een burn-out voor te zijn en blijven.

1. Vind jezelf oké
Je hoeft niet perfect te zijn. Ken en accepteer jezelf en weet wat je sterktes en zwaktes zijn.

2. Eet gezond
Te veel vet, suiker en alcohol zijn niet goed voor je lichaam. Het versterkt de klachten van stress en een burn-out. Gevarieerde en gezonde voeding met veel vezels, groente en fruit geven je daar en tegen veel extra energie.

3. Voldoende slaap
Zorg ervoor dat je voldoende slaapt en probeer een vast dagritme aan te houden met niet te weinig, maar ook niet te veel slaap.

4. Voldoende lichaamsbeweging
Als je niet lekker in je vel zit, is er niks zo verleidelijk om je te verstoppen onder een dekentje op de bank en je favoriete serie te kijken. Hier ga je je alleen niet beter door voelen. Beweging verhoogt niet alleen je energiepeil en doorzettingsvermogen, maar heeft een positief effect op allerlei processen in je lichaam zoals je bloedsomloop en je immuunsysteem. Sport zorgt ook voor afleiding en brengt je geest tot rust.

5. Zet je telefoon wat vaker uit
Smartphones en andere mobiele devices zorgen voor enorm veel prikkels. De verleiding is groot om telkens even te kijken bij een inkomend berichtje of om even je social media te checken. Zet je telefoon wat vaker uit om niet in de verleiding te komen en het aantal prikkels te reduceren. Berg je telefoon of ander scherm minstens twee uur voor het slapen op. Een televisie, computer, smartphone of tablet straalt namelijk blauw licht uit, wat jouw slaapkwaliteit kan schaden. Studies tonen aan dat blauw licht de afgifte van het slaap bevorderende hormoon melatonine vertraagt en de interne klok van je lichaam naar een later tijdstip terugzet.

6. Vraag om hulp en praat over je problemen
Een ander om hulp vragen is géén teken van zwakte, maar getuigt juist van zelfkennis en zelfredzaamheid. Als je iemand vraagt om je te helpen, valt er vaak een grote last van je schouders. Soms helpt het al om alleen maar over je problemen of stress met een ander te praten. Alles opkroppen kan ervoor zorgen dat je emoties zich opstapelen en uiteindelijk overkoken.

7. Meer Me-time
Vaak worden we geleefd door ons gezin, werk en sociale contacten, zodat tijd voor jezelf er nog al eens bij inschiet. Terwijl dit juist zo belangrijk is, om jezelf op te laden.
Maak daarom regelmatig een moment vrij voor jezelf en doe alleen maar dingen waar je zin in hebt en waar je energie van krijgt, zoals een boek lezen, muziek luisteren of uitgebreid in bad gaan. En probeer te genieten van de kleine dingen.

8. Maak keuzes
Je hebt maar twee handen en er zitten maar 24 uur in een dag. Een burn-out is een teken van een tekort aan energie en van emotionele uitputting. Het is daarom belangrijk om keuzes te maken. Zorg voor een goede balans tussen activiteiten die energie kosten en activiteiten die energie opleveren.

9. Accepteer dat zaken in het leven soms niet lopen zoals je zou willen.

10. Zeg gewoon eens wat vaker NEE
Veel mensen hebben moeite met nee zeggen, zowel op het werk als in privé situaties. Ken je grenzen en bewaak deze ook door eens wat vaker nee te zeggen. Geef op het werk eerlijk aan dat die extra taak echt niet meer in je agenda past, in plaats van hem te accepteren terwijl je de stress alweer omhoog voelt schieten. Een keer een feestje of een afspraak met een vriend afzeggen is ook echt niet erg. Ga geen smoesjes verzinnen, maar leg gewoon uit dat het op dit moment even niet lukt en je voor jezelf kiest.

Marlies: “het is vooral van belang om naar jezelf te luisteren”

Trainer Marlies de Waard-Veuger van Zin in Tijd heeft jaren geleden ervaren hoe het is om overspannen te zijn. Ze was alleen maar bezig om anderen te pleasen, zowel op werkgebied als privé. Door andere keuzes te maken in haar leven en beter naar zichzelf te luisteren kreeg ze weer meer rust en plezier in het leven. Hierdoor heeft ze kunnen voorkomen dat de overspannenheid is overgegaan in een burn-out. Het verschil tussen een burn-out en overspannen zijn zit ‘m in de opbouw- en herstelfase. Bij overspanning is de stress in een korte tijd opgebouwd en herstellen mensen ook sneller. Bij een burn-out staat een werknemer al langere tijd onder druk en duurt het herstel langer. 

In de loop der jaren heeft Marlies dus geleerd wat je kan doen om je grenzen te bewaken. Naast een goede planning is het vooral van belang om naar jezelf te luisteren. Wat vind ik leuk om te doen? Wat voelt voor mij goed? Wat geeft mij ontspanning? Waar krijg ik energie van? Als je weet waar je zelf goed in bent en wat je leuk vindt om te doen dan kan je hier ook meer naar handelen. Dát doen wat bij je past. Dit leidt tot het hebben van meer invloed op of regie in je werk en uiteindelijk meer rust en inzicht in werk en taken, zodat je een betere balans in werk en privé krijgt.